Theo báo cáo của UBND huyện Hướng Hóa, giai đoạn 2021 - 2025, huyện Hướng Hóa được phân bổ 28,16 tỉ đồng để thực hiện dự án 2 Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triểnKT- XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trong đó, đầu tư xây dựng khu tái định cư xã Húc với tổng mức đầu tư 16,776 tỉ đồng, thời gian thực hiện năm 2023 - 2024, dự kiến thực hiện tái định cư đối với hơn 60 hộ dân; đầu tư xây dựng khu tái định cư xã Hướng Lập với tổng mức đầu tư 11,384 tỉ đồng, thời gian thực hiện năm 2025, dự kiến thực hiện tái định cư đối với hơn 50 hộ dân.

Về tiến độ thực hiện, đối với công trình đầu tư xây dựng khu tái định cư xã Húc đã hoàn thiện các thủ tục đầu tư, hiện nay đã kiểm kê đất và tài sản trên đất để áp giá bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng; tổng số vốn đã phân bổ trên 14,96 tỉ đồng; số vốn đã giải ngân đến ngày 20/8 gần 2,4 tỉ đồng.

Đối với công trình đầu tư xây dựng khu tái định cư xã Hướng Lập đến nay đã thống nhất phương án quy hoạch về số lô, diện tích một lô và diện tích lấy đất để thực hiện dự án; hiện đang hoàn thiện hồ sơ quy hoạch chi tiết 1/500 để trình cấp thẩm quyền phê duyệt.

Về rà soát quỹ đất địa phương quản lý, đối với quỹ đất rừng phòng hộ đầu nguồn ít xung yếu được UBND tỉnh phê duyệt chuyển sang phát triển rừng sản xuất với tổng diện tích 5.757,2 ha, gồm: quỹ đất của Ban Quản lý Rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông có tổng diện tích gần 1.447 ha; quỹ đất của Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 bàn giao cho địa phương quản lý 692 ha; quỹ đất rừng phòng hộ ít xung yếu do UBND các xã quản lý hơn 3.598 ha.

UBND huyện đã xây dựng phương án quản lý, sử dụng đối với quỹ đất nói trên và được HĐND huyện thông qua. Vướng mắc hiện nay là quỹ đất rừng phòng hộ do UBND các xã quản lý không thuộc quỹ đất của các công ty nông lâm trường sau khi sắp xếp, đổi mới.

Do đó quá trình thực hiện hồ sơ, thủ tục thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất chưa có quy định cụ thể về trình tự, thủ tục các bước thực hiện.

Đối với quỹ đất của Ban Quản lý Rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông hiện chưa có quyết định thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất của UBND tỉnh, do vậy chưa thể trình cơ quan thẩm quyền phê duyệt phương án sử dụng đất.

Đối với kết quả thực hiện Nghị quyết số 10/2018/NQ-HĐND ngày 18/7/2018 của HĐND tỉnh, kinh phí bố trí thực hiện các chính sách theo nghị quyết hơn 6,97 tỉ đồng; kinh phí còn lại sau nghiệm thu hơn 2,13 tỉ đồng.

Trong đó, đã chi hỗ trợ tiền tái tạo mặt bằng cho 987 hộ/1.123 hộ. Tiến hành đo đạc cho 2.087 hộ/3.152 hộ đăng ký. Số hộ đủ điều kiện và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 905 hộ. Số hồ sơ đã tiến hành đo đạc nhưng không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 1.182 hồ sơ.

Về diện tích giao tạm thời để thi công các dự án điện gió theo các nghị quyết của HĐND tỉnh, theo báo cáo của UBND huyện Hướng Hóa, trên địa bàn huyện có 18 dự án với tổng diện tích thuê đất tạm thời 176,2 ha.

Trong đó có 15 dự án đã đi vào hoạt động với tổng diện tích thuê đất tạm thời 149,13 ha, 3 dự án đang triển khai với tổng diện tích thuê đất tạm thời 23,47 ha. Đối với các dự án đã đưa vào hoạt động, sau khi có quyết định thu hồi đất, giao lại cho địa phương quản lý, UBND huyện đã ban hành các văn bản chỉ đạo UBND các xã, thị trấn tiếp nhận, xây dựng phương án quản lý, sử dụng đất theo quy định.

Về tình hình thực hiện hỗ trợ đất ở, đất sản xuất theo dự án 1, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, toàn huyện có 514 hộ thiếu đất ở, số hộ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 3.453 hộ, số hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là 2.617 hộ.

Về đất sản xuất, có 371 hộ thiếu đất sản xuất, số hộ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất 4.182 hộ, số hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất là 2.780 hộ.

Về kết quả thực hiện dự án 1, giai đoạn 2022 - 2024 đã hỗ trợ nhà ở cho 662 hộ, dự kiến năm 2025 hỗ trợ 148 hộ, đạt 130,2% so với kế hoạch; về hỗ trợ đất sản xuất là 26 hộ, đạt tỉ lệ 4,9% so với kế hoạch.

Tại buổi làm việc, UBND huyện Hướng Hóa kiến nghị tăng mức hỗ trợ nhà ở, hỗ trợ hộ nghèo về đất ở từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; điều chỉnh hỗ trợ về đất sản xuất trực tiếp cho người dân để cải tạo, khai hoang, phục hóa nhằm phù hợp hơn với nhu cầu thực tế; đơn giản hóa hồ sơ thủ tục thanh toán hỗ trợ nhà ở, đất ở; điều chỉnh nguồn vốn sang thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối với một số xã không có quỹ đất để khai hoang hỗ trợ đất sản xuất cho người dân.

Kết luận buổi làm việc, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Đăng Quang đề nghị UBND huyện Hướng Hóa cùng các sở, ban, ngành cần tiếp tục phân tích nguyên nhân khách quan, chủ quan của các tồn tại, hạn chế; chỉ ra đâu là do cơ chế chính sách, đâu là trách nhiệm của địa phương và các cấp, các ngành. Yêu cầu UBND huyện Hướng Hóa xây dựng, ban hành kế hoạch chi tiết nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án 2 Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Lưu ý huyện Hướng Hóa nghiên cứu mô hình xây dựng khu tái định cư hợp lý, đáp ứng nhu cầu của người dân. Đối với việc thực hiện hỗ trợ đất ở, đất sản xuất theo dự án 1 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, UBND huyện Hướng Hóa tiếp tục rà soát, có danh sách cụ thể đối với các hộ thiếu đất ở, đất sản xuất. Đối với quỹ đất bàn giao về địa phương quản lý, HĐND, UBND huyện Hướng Hóa có kế hoạch tiếp nhận, xây dựng phương án sử dụng cụ thể, hợp lý, đáp ứng yêu cầu phát triển KT - XH của địa phương.

Nguyễn Đình Phục